Đức Maria Trong Tân Ước IX
209
ĐỨC MARIA TRONG TÂN ƯỚC IX
ĐỨC MARIA VÀ “NGƯỜI BẠN TRĂM NĂM” THÁNH GIUSE
ĐỨC MARIA VÀ “NGƯỜI BẠN TRĂM NĂM” THÁNH GIUSE
Các bạn thân mến,
Thánh Giuse không chỉ được chọn để làm Cha nuôi của Chúa Cứu Thế về mặt pháp lý và làm bạn với Mẹ Thánh của Người, ngài còn là người bảo bọc, nuôi nấng, dạy dỗ Chúa. Công việc cao quý nhất trên thế gian này đã khiến thánh Giuse được xem là nhân vật “có quyền thế nhất” đối với Chúa Kitô. Thánh Augustinô nói rằng : "Phẩm cách của các thánh thu tóm vào điều này: đó là sự lệ thuộc của các ngài vào Thiên Chúa. Nhưng riêng với Thánh Giuse, Chúa Kitô lại lệ thuộc vào Ngài". Ðúng là thánh Giuse đã được tuyển chọn để làm chỗ dựa vô cùng quan trọng cho vương quốc Thiên Chúa, làm Cha nuôi Ðấng Cứu Thế, làm người công chính, để Ðấng Tối Cao phải lệ thuộc và vâng phục. Thử hỏi có nhiệm vụ nào quan trọng hơn, cao quý hơn, thánh thiện hơn đã được trao trong vương quốc của Chúa? Những lời chúc tụng dành cho thánh Giuse và cả Đức Trinh Nữ trên đây, thật ra, suy cho cùng, cũng chỉ là nhằm tôn vinh chính “người Con yêu” của Gia Đình Thánh: Chúa Giêsu Kitô. Có một hình ảnh rất đẹp trong Cựu ước mà Sách Xuất Hành 37: 7-9 đã ghi lại: khi làm Hòm Giao Ước của Thiên Chúa, người ta đã chạm khắc hai tượng thần hộ giá bằng vàng ròng ở hai đầu hòm bia. Mỗi tượng thần hộ giá có hai cánh giương lên và phủ trên nắp hòm bia. Hai tượng đối diện nhau cùng cúi mặt xuống nắp. Hình ảnh này khiến tôi chợt nghĩ: phải chăng Thánh cả Giuse và Ðức Trinh Nữ Maria là hai vị thần hộ giá đó? Phải chăng hai ngài được tạo dựng để thực hiện chung nhiệm vụ bảo bọc trông nom Con Thiên Chúa, để luôn nhìn ngắm Người, và để yêu thương nhau trong Người và cho Người? Hai ngài quả là vàng ròng chiếu tỏa những nhân đức vô song xuống cho nhân loại! Những anh chị em chưa thật sự hiểu được giá trị và vai trò của Thánh Cả Giuse, có lẽ vì phần nào không biết được sự thật này: từ thế kỷ XIX, Thánh Giuse được sùng kính ngày càng nồng nhiệt.
Ngày nay cũng vậy, càng lúc càng có nhiều tín hữu, nhiều cộng đoàn, nhiều Giáo hội địa phương có lòng sùng kính, yêu mến ngài cách đặc biệt, chỉ sau Ðức Mẹ Maria mà thôi. Nhiều dòng tu đã tôn ngài làm Thánh Quan Thầy và hết mực tôn vinh ngài. Các thánh và các “tôi tớ Chúa” cũng đã yêu mến thánh Giuse cách tha thiết và sâu đậm, điển hình là Thánh Têrêsa Hài Ðồng Giêsu. Thánh nữ đã viết trong cuốn tự truyện của mình: "Tôi không nhớ, có khi nào tôi xin thánh Giuse mà không được ban cho ngay lập tức. Dường như Thiên Chúa ban ơn cho các thánh để giúp đỡ những điều chúng ta cần, nhưng kinh nghiệm dạy chúng ta rằng thánh Giuse có thể giúp chúng ta trong bất cứ trường hợp ngặt nghèo nào". […] Bất cứ ai không tin lời tôi, tôi xin người đó hãy cứ tự trắc nghiệm lấy. Tôi tin người ấy sẽ nhận biết và cảm nghiệm được những ích lợi thiết thực khi cầu xin với ngài, rồi người đó sẽ trở thành một trong những đầy tớ nhiệt thành của ngài". Theo thiển ý của tôi, nếu chúng ta cho rằng thánh Gioan Tiền Hô - vị ngôn sứ sau cùng của thời Cựu ước, và Đức Trinh Nữ Maria là người tín hữu đầu tiên thời kỳ Tân ước, thì chúng ta cũng có thể nói rằng thánh Giuse là vị Linh mục Công Giáo đầu tiên thời Tân ước. Ngài có đủ phẩm cách, đức độ của một Linh mục. Người Linh mục Công Giáo được kính trọng, quý mến vì sự hiến thân trọn vẹn cho Thiên Chúa qua sự trung tín với ba lời khuyên Phúc Âm : vâng lời, khiết tịnh và khó nghèo. Thử hỏi ai hơn được thánh cả Giuse trong ba nhân đức này; còn ai yêu mến, tận tụy phục vụ Thiên Chúa bằng thánh Giuse đáng kính đáng yêu. Ngài đáng kính vì không chỉ vì hôm qua, hôm nay chúng ta vẫn luôn chạy đến xin Ngài bảo bọc, phù trì. Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XV, ngày 25-07-1920, công bố: “Khi phải lo lắng vì sự bao vây, tấn công nhân loại của ma quỷ hôm nay, chúng ta nhận ra rằng dường như tất cả các bằng chứng cho thấy lòng sùng kính thánh Giuse - lan truyền rộng rãi nơi các tín hữu - gia tăng thật mãnh liệt...”
Các bạn thân mến,
Thánh Giuse là nhân vật thánh thiện thứ hai, chỉ sau Đức Maria - “người bạn trăm năm” của ngài. Vào năm 1870, Đức Giáo Hoàng Piô IX công bố thánh Giuse là Thánh Quan Thầy của Giáo Hội Hoàn Vũ. Giáo Hội Việt Nam sau đó cũng đã nhận ngài làm Thánh Quan Thầy. Như thế, Giáo hội đã chuẩn bị cho chúng ta rất nhiều gương nhân đức của các thánh để chúng ta noi theo, đặc biệt là Đức Trinh Nữ Maria, tiếp theo sau là Thánh cả Giuse, vì hai Đấng có những nhân đức trỗi vượt, so với tất cả các thánh. Học tập cũng như chạy đến với hai ngài là con đường an toàn, ngắn nhất để chúng ta có thể đến với Con các ngài. Chúng ta có thể ví hai ngài như chiếc cầu hay con thuyền đưa chúng ta đến Vương quốc của Con các ngài, cách bảo đảm và nhanh chóng nhất. Vì thế, chúng ta hãy luôn tha thiết xin các ngài chuyển cầu cùng dạy dỗ, trợ sức, để chúng ta có thể học và diễn tập các nhân đức của các ngài. Giáo hội luôn mong muốn chúng ta sùng kính, học tập các ngài và nhờ các ngài chuyển cầu; tuy thế, Giáo hội luôn khôn khéo, thận trọng căn dặn con cái mình chớ sùng kinh, tôn vinh các ngài cách thái quá. Việc sùng kính cách thái quá hẳn sẽ gây trở ngại cho công cuộc đối thoại Đại kết với các tín phái anh em khác. Trong Tông Huấn Marialis Cultus, ban hành ngày 02-02-1974, Đức Giáo Hoàng Phaolô VI nhắc nhở: “Mục đích tận cùng của lòng sùng kính Đức Trinh Nữ Maria là để tôn vinh Thiên Chúa và đưa người Kitô hữu đến chỗ tự ký thác cuộc đời, điều chỉnh cuộc sống họ cho phù hợp với Thánh ý của Chúa”.
Tóm lại, Thánh cả Giuse đúng là người Cha hoàn hảo, vẹn toàn. Bóng dáng của ngài luôn phủ trên mặt địa cầu này. Ngài đã bảo hộ Chúa Giêsu tại nhà mình ở làng Nagiarét, đã yêu mến tất cả trẻ con, trong số đó có Con Cực Thánh của mình. Chỉ có ngài mới xứng đáng làm người bảo hộ, cũng như là mẫu gương lý tưởng cho mỗi gia đình Công Giáo. Nếu như Abraham được ca tụng là tổ phụ các kẻ tin, thì tôi nghĩ rằng Thánh Cả Giuse đáng được tôn vinh như Người Cha của tất cả những ai thật sự yêu mến và phụng sự Thiên Chúa. Với những nhân đức tuyệt vời, với đời sống khiết tịnh trong sáng như thiên thần của ngài, thánh Giuse sẽ mãi là khuôn vàng thước ngọc cho không riêng những người sống trong bậc vợ chồng, mà còn cho cả những người sống độc thân, hay bậc tu trì. Ngày xưa Thánh Giuse và Ðức Maria đã gìn giữ, bảo bọc Chúa Giêsu, thì hôm nay, chắc chắn hai ngài cũng rất vui mừng gìn giữ, nâng đỡ mỗi người tín hữu, mỗi gia đình Công giáo chúng ta. Ðiều cần phải làm về phía chúng ta, đó là hết lòng tin tưởng phó thác, và mau mắn chạy đến với các ngài, như những đứa con bé bỏng luôn cần đến bàn tay ấm áp của Người Cha quyền năng, và tấm lòng thương yêu của Người Mẹ chí thánh. Thay cho lời kết, tôi xin mượn ý tưởng sau đây của một tác giả khuyết danh: “Chúng ta hãy chạy đến Thánh Cả Giuse trong mỗi nhu cầu, và ánh sáng rực rỡ trong nụ cười của Đấng Cứu Độ sẽ dừng lại trên chúng ta. Chúng ta hãy cầu nguyện bên cạnh ngài. Ngài khơi gợi cảm hứng để tất cả chúng ta biết dâng lời tạ ơn lên Đấng Cứu Chuộc Yêu Thương, vì những mầu nhiệm ẩn dấu của ân sủng trong cuộc sống chúng ta và vì mọi phúc lành của Thiên Chúa Tình Yêu”. Mời nghe tiếp bài X
Thánh Giuse không chỉ được chọn để làm Cha nuôi của Chúa Cứu Thế về mặt pháp lý và làm bạn với Mẹ Thánh của Người, ngài còn là người bảo bọc, nuôi nấng, dạy dỗ Chúa. Công việc cao quý nhất trên thế gian này đã khiến thánh Giuse được xem là nhân vật “có quyền thế nhất” đối với Chúa Kitô. Thánh Augustinô nói rằng : "Phẩm cách của các thánh thu tóm vào điều này: đó là sự lệ thuộc của các ngài vào Thiên Chúa. Nhưng riêng với Thánh Giuse, Chúa Kitô lại lệ thuộc vào Ngài". Ðúng là thánh Giuse đã được tuyển chọn để làm chỗ dựa vô cùng quan trọng cho vương quốc Thiên Chúa, làm Cha nuôi Ðấng Cứu Thế, làm người công chính, để Ðấng Tối Cao phải lệ thuộc và vâng phục. Thử hỏi có nhiệm vụ nào quan trọng hơn, cao quý hơn, thánh thiện hơn đã được trao trong vương quốc của Chúa? Những lời chúc tụng dành cho thánh Giuse và cả Đức Trinh Nữ trên đây, thật ra, suy cho cùng, cũng chỉ là nhằm tôn vinh chính “người Con yêu” của Gia Đình Thánh: Chúa Giêsu Kitô. Có một hình ảnh rất đẹp trong Cựu ước mà Sách Xuất Hành 37: 7-9 đã ghi lại: khi làm Hòm Giao Ước của Thiên Chúa, người ta đã chạm khắc hai tượng thần hộ giá bằng vàng ròng ở hai đầu hòm bia. Mỗi tượng thần hộ giá có hai cánh giương lên và phủ trên nắp hòm bia. Hai tượng đối diện nhau cùng cúi mặt xuống nắp. Hình ảnh này khiến tôi chợt nghĩ: phải chăng Thánh cả Giuse và Ðức Trinh Nữ Maria là hai vị thần hộ giá đó? Phải chăng hai ngài được tạo dựng để thực hiện chung nhiệm vụ bảo bọc trông nom Con Thiên Chúa, để luôn nhìn ngắm Người, và để yêu thương nhau trong Người và cho Người? Hai ngài quả là vàng ròng chiếu tỏa những nhân đức vô song xuống cho nhân loại! Những anh chị em chưa thật sự hiểu được giá trị và vai trò của Thánh Cả Giuse, có lẽ vì phần nào không biết được sự thật này: từ thế kỷ XIX, Thánh Giuse được sùng kính ngày càng nồng nhiệt.
Ngày nay cũng vậy, càng lúc càng có nhiều tín hữu, nhiều cộng đoàn, nhiều Giáo hội địa phương có lòng sùng kính, yêu mến ngài cách đặc biệt, chỉ sau Ðức Mẹ Maria mà thôi. Nhiều dòng tu đã tôn ngài làm Thánh Quan Thầy và hết mực tôn vinh ngài. Các thánh và các “tôi tớ Chúa” cũng đã yêu mến thánh Giuse cách tha thiết và sâu đậm, điển hình là Thánh Têrêsa Hài Ðồng Giêsu. Thánh nữ đã viết trong cuốn tự truyện của mình: "Tôi không nhớ, có khi nào tôi xin thánh Giuse mà không được ban cho ngay lập tức. Dường như Thiên Chúa ban ơn cho các thánh để giúp đỡ những điều chúng ta cần, nhưng kinh nghiệm dạy chúng ta rằng thánh Giuse có thể giúp chúng ta trong bất cứ trường hợp ngặt nghèo nào". […] Bất cứ ai không tin lời tôi, tôi xin người đó hãy cứ tự trắc nghiệm lấy. Tôi tin người ấy sẽ nhận biết và cảm nghiệm được những ích lợi thiết thực khi cầu xin với ngài, rồi người đó sẽ trở thành một trong những đầy tớ nhiệt thành của ngài". Theo thiển ý của tôi, nếu chúng ta cho rằng thánh Gioan Tiền Hô - vị ngôn sứ sau cùng của thời Cựu ước, và Đức Trinh Nữ Maria là người tín hữu đầu tiên thời kỳ Tân ước, thì chúng ta cũng có thể nói rằng thánh Giuse là vị Linh mục Công Giáo đầu tiên thời Tân ước. Ngài có đủ phẩm cách, đức độ của một Linh mục. Người Linh mục Công Giáo được kính trọng, quý mến vì sự hiến thân trọn vẹn cho Thiên Chúa qua sự trung tín với ba lời khuyên Phúc Âm : vâng lời, khiết tịnh và khó nghèo. Thử hỏi ai hơn được thánh cả Giuse trong ba nhân đức này; còn ai yêu mến, tận tụy phục vụ Thiên Chúa bằng thánh Giuse đáng kính đáng yêu. Ngài đáng kính vì không chỉ vì hôm qua, hôm nay chúng ta vẫn luôn chạy đến xin Ngài bảo bọc, phù trì. Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XV, ngày 25-07-1920, công bố: “Khi phải lo lắng vì sự bao vây, tấn công nhân loại của ma quỷ hôm nay, chúng ta nhận ra rằng dường như tất cả các bằng chứng cho thấy lòng sùng kính thánh Giuse - lan truyền rộng rãi nơi các tín hữu - gia tăng thật mãnh liệt...”
Các bạn thân mến,
Thánh Giuse là nhân vật thánh thiện thứ hai, chỉ sau Đức Maria - “người bạn trăm năm” của ngài. Vào năm 1870, Đức Giáo Hoàng Piô IX công bố thánh Giuse là Thánh Quan Thầy của Giáo Hội Hoàn Vũ. Giáo Hội Việt Nam sau đó cũng đã nhận ngài làm Thánh Quan Thầy. Như thế, Giáo hội đã chuẩn bị cho chúng ta rất nhiều gương nhân đức của các thánh để chúng ta noi theo, đặc biệt là Đức Trinh Nữ Maria, tiếp theo sau là Thánh cả Giuse, vì hai Đấng có những nhân đức trỗi vượt, so với tất cả các thánh. Học tập cũng như chạy đến với hai ngài là con đường an toàn, ngắn nhất để chúng ta có thể đến với Con các ngài. Chúng ta có thể ví hai ngài như chiếc cầu hay con thuyền đưa chúng ta đến Vương quốc của Con các ngài, cách bảo đảm và nhanh chóng nhất. Vì thế, chúng ta hãy luôn tha thiết xin các ngài chuyển cầu cùng dạy dỗ, trợ sức, để chúng ta có thể học và diễn tập các nhân đức của các ngài. Giáo hội luôn mong muốn chúng ta sùng kính, học tập các ngài và nhờ các ngài chuyển cầu; tuy thế, Giáo hội luôn khôn khéo, thận trọng căn dặn con cái mình chớ sùng kinh, tôn vinh các ngài cách thái quá. Việc sùng kính cách thái quá hẳn sẽ gây trở ngại cho công cuộc đối thoại Đại kết với các tín phái anh em khác. Trong Tông Huấn Marialis Cultus, ban hành ngày 02-02-1974, Đức Giáo Hoàng Phaolô VI nhắc nhở: “Mục đích tận cùng của lòng sùng kính Đức Trinh Nữ Maria là để tôn vinh Thiên Chúa và đưa người Kitô hữu đến chỗ tự ký thác cuộc đời, điều chỉnh cuộc sống họ cho phù hợp với Thánh ý của Chúa”.
Tóm lại, Thánh cả Giuse đúng là người Cha hoàn hảo, vẹn toàn. Bóng dáng của ngài luôn phủ trên mặt địa cầu này. Ngài đã bảo hộ Chúa Giêsu tại nhà mình ở làng Nagiarét, đã yêu mến tất cả trẻ con, trong số đó có Con Cực Thánh của mình. Chỉ có ngài mới xứng đáng làm người bảo hộ, cũng như là mẫu gương lý tưởng cho mỗi gia đình Công Giáo. Nếu như Abraham được ca tụng là tổ phụ các kẻ tin, thì tôi nghĩ rằng Thánh Cả Giuse đáng được tôn vinh như Người Cha của tất cả những ai thật sự yêu mến và phụng sự Thiên Chúa. Với những nhân đức tuyệt vời, với đời sống khiết tịnh trong sáng như thiên thần của ngài, thánh Giuse sẽ mãi là khuôn vàng thước ngọc cho không riêng những người sống trong bậc vợ chồng, mà còn cho cả những người sống độc thân, hay bậc tu trì. Ngày xưa Thánh Giuse và Ðức Maria đã gìn giữ, bảo bọc Chúa Giêsu, thì hôm nay, chắc chắn hai ngài cũng rất vui mừng gìn giữ, nâng đỡ mỗi người tín hữu, mỗi gia đình Công giáo chúng ta. Ðiều cần phải làm về phía chúng ta, đó là hết lòng tin tưởng phó thác, và mau mắn chạy đến với các ngài, như những đứa con bé bỏng luôn cần đến bàn tay ấm áp của Người Cha quyền năng, và tấm lòng thương yêu của Người Mẹ chí thánh. Thay cho lời kết, tôi xin mượn ý tưởng sau đây của một tác giả khuyết danh: “Chúng ta hãy chạy đến Thánh Cả Giuse trong mỗi nhu cầu, và ánh sáng rực rỡ trong nụ cười của Đấng Cứu Độ sẽ dừng lại trên chúng ta. Chúng ta hãy cầu nguyện bên cạnh ngài. Ngài khơi gợi cảm hứng để tất cả chúng ta biết dâng lời tạ ơn lên Đấng Cứu Chuộc Yêu Thương, vì những mầu nhiệm ẩn dấu của ân sủng trong cuộc sống chúng ta và vì mọi phúc lành của Thiên Chúa Tình Yêu”. Mời nghe tiếp bài X